Ο Σερ Αλεξάντερ Τσάπμαν Φέργκιουσον, πιο γνωστός ως Άλεξ Φεργκιουσον, είναι πρώην ποδοσφαιριστής και ένας από τους πιο πετυχημένους προπονητές ποδοσφαίρου. Έχει συνδεθεί όσο κανείς με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της οποίας υπήρξε προπονητής επί 27 συναπτά έτη, από τις 6 Νοεμβρίου 1986 έως τις 19 Μαϊου 2013, κατακτώντας στην πορεία τα περισσότερα τρόπαια από οποιονδήποτε άλλο προπονητή στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Γεννήθηκε στη Γλασκώβη της Σκωτίας στις 31 Δεκεμβρίου του 1941. Ξεκίνησε την καριέρα του ως προπονητής από την Αμπερντίν (1978-86) και τον Νοέμβριο του 1986 έγινε προπονητής των “κόκκινων διαβόλων”, αντικαθιστώντας τον Ρον Άτκινσον. Ένα εκπληκτικό video που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, παρουσιάζει το ρεπορτάζ εκείνης της σημαδιακής πρώτης ημέρας.
Τα πρώτα χρόνια ήταν και τα πιο δύσκολα για τον Σερ Άλεξ. Η Γιουνάιτεντ έμεινε 4 χρόνια χωρίς τίτλο και 7 χωρίς πρωτάθλημα. Ήταν τα χρόνια όπου κυριαρχούσε η Λίβερπουλ, η Άρσεναλ και η Λιντς. Την πρώτη σεζόν με τον Φέργκιουσον στον πάγκο, η Γιουνάιτεντ τερμάτισε 11η, τη δεύτερη έμεινε μόνο πίσω από την Λίβερπουλ, την τρίτη σεζόν ξανά 11η και το 1990 έφτασε στην 13η θέση της τελικής βαθμολογίας. Μάλιστα, το 1990 ο Φέργκιουσον έφτασε κοντά στην απόλυση, αλλά με συνολικό σκορ 4-3 οι “κόκκινοι διάβολοι” επικράτησαν της Κρίσταλ Πάλας στο Ουέμπλει και πανηγυρίσαν την κατάκτηση του κυπέλλου.
Μια σεζόν μετά την πιθανή απόλυση του, η αγγλική ομάδα κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων και τη σεζόν 1992-93 πανηγύρισε το πρώτο πρωτάθλημα στην ιστορία της ομάδας για πρώτη φορά μετά το μακρινό 1967.
Τα επόμενα χρόνια ήταν τα καλύτερα στην ιστορία του συλλόγου. Οι νίκες διαδέχονταν η μία την άλλη, οι τίτλοι έρχονταν ο ένας μετά τον άλλον, ενώ η Γιουνάιτεντ κατάφερε να ανέβει δύο φορές στην κορυφή της Ευρώπης.
Όταν ο Φέργκιουσον μετακόμισε στο Μάντσεστερ η… “μάχη” των τίτλων με την Λίβερπουλ ήταν 18-7 για τους “κόκκινους”. Σήμερα το ταμπλό γράφει 20-18 υπέρ της Γιουνάιτεντ!
Σε 27 χρόνια στο “Θέατρο των Ονείρων”, ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον κατέκτησε 48 τίτλους, ενώ έγινε ο μοναδικός προπονητής που για 20 χρόνια, κατάφερνε να τερματίζει σε μία από τις τρεις πρώτες θέσεις του πρωταθλήματος!
Ο 71χρονος πλεον τεχνικός κάθησε στον πάγκο της Γιουνάιτεντ σε συνολικά 1498 παιχνίδια, μετρώντας 894 νίκες, 337 ισοπαλίες και 267 ήττες. Όταν ο Φέργκι έφτασε τα 1.000 παιχνίδια πρωταθλήματος, το “Sky Sports” δημιούργησε ένα εξαιρετικό βίντεο αφιέρωμα.
Το τελευταίο του εντός έδρας παιχνίδι στον πάγκο της Γιουνάιτεντ ήταν αυτό απέναντι στην ουαλική Σουόνσι, στις 12 Μαΐου 2013. Η νίκη με 2-1, χάρη σε γκολ του Ρίο Φέρντιναντ στο 87′, ήταν το καλύτερο αποχαιρετιστήριο δώρο για τον “Φέργκι”. Ο Σερ Άλεξ σκόρπισε ρίγη συγκίνησης στο «Ολντ Τράφορντ», όταν στη λήξη του αποχαιρετιστήριου αγώνα του ως προπονητής μπροστά στο κοινό της ομάδας του, μίλησε στους φιλάθλους της Γιουνάιτεντ και κάτω από έντονη βροχή τους έκανε να δακρύσουν, δηλώνοντας ότι «μαζί σας έζησα την φανταστικότερη εμπειρία της ζωής μου»!
Περίπου 70.000 φίλοι των πρωταθλητών Αγγλίας αποχαιρέτησαν τον προπονητή-θρύλο που ανέλαβε την ηγεσία των «κόκκινων διαβόλων» τον Νοέμβριο του 1986 και έφυγε έχοντας εμπλουτίσει την τροπαιοθήκη του συλλόγου με 38 κύπελλα! Εμφανώς συγκινημένος, ο 71χρονος Σκοτσέζος δεν σταμάτησε να υπογράφει αυτόγραφα και να ανταποδίδει το παρατεταμένο χειροκρότημα που δονούσε το «Θέατρο των Ονείρων» για πολύ ώρα, όταν έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον αγωνιστικό χώρο.
Ο Φέργκιουσον κάθησε για τελευταία φορά στον πάγκο της Γιουνάιτεντ στο “χορταστικό” (τελικό σκορ 5-5) εκτός έδας ματς με τη Γουέστ Μπρομιτς Άλμπιον, στις 19 Μαϊου 2013, το οποίο ήταν το 1.500ο παιχνίδι του Σκωτσέζου ως τεχνικός των πρωταθλητών Αγγλίας! Ο 71χρονος Σκωτσέζος αποθεώθηκε και πάλι από τους οπαδούς των δύο ομάδων που πήγαν στο “Χόθορνς”, αλλά και από τον Μπάτζι, τη μασκότ της Γουέστ Μπρομ, η οποία του έδωσε ως δώρο ένα κουτάκι με τσίχλες – αφού μια από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες του Σερ Αλεξ ήταν να μασάει νευρικά τσίχλα στον πάγκο! Ο πολυνίκης τεχνικός ζήτησε από τους ποδοσφαιριστές της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να μην τον προσφωνούν πλέον “αφεντικό”, αλλά όπως εκείνοι επιθυμούν. «Όταν θα έχω φύγει από την ομάδα δεν θέλω να σας ακούσω να με αποκαλείτε ξανά “αφεντικό”. Πείτε με όπως θέλετε …», τους δήλωσε με νόημα ο ΣΑΦ.
Ζωντανός θρύλος…
Διακρίσεις ως προπονητής
Σεντ Μίρεν 1974-1978
Α΄ Σκωτίας 1976-77 (1η θέση, άνοδος στην Primier League Σκωτίας)
Αμπερντίν 1978–1986
σε εθνικό επίπεδο
Λίγκα Σκωτίας: (3) 1979-80, 1983-84, 1984-85
Φιναλίστ: (2) 1980-81, 1981-82
Κύπελλο Σκωτίας: (4) 1981-82, 1982-83, 1983-84, 1985-86
Κύπελλο Λίγκας Σκωτίας: (1) 1985-86
Φιναλίστ: (2) 1978-79, 1979-80
σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης (1) 1982-83
UEFA Super Cup: (1) 1983-84
Manchester United 1986-2013
σε εθνικό επίπεδο
Πρέμιερ Λιγκ: (12) 1992-93, 1993-94, 1995-96, 1996-97, 1998-99, 1999-00, 2000-01, 2002-03, 2006-07,2007-08,2008-09, 2012-13
Κύπελλο Αγγλίας: (5) 1989-90, 1993-94, 1995-96, 1998-99, 2003-04
Λιγκ Καπ: (2) 1991-92, 2005-06
FA Charity/Community Shield: (7) 1990*, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007
σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Τσάμπιονς Λιγκ: (2) 1998-1999, 2007-08
Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης: (1) 1990-91
Διηπειρωτικό Κύπελλο: (1) 1999
Super Cup UEFA: (1) 1991-92
Προπονητικά βραβεία
Προπονητής της χρονιάς της Πρέμιερ Λιγκ : (7) 1993-94, 1995-96, 1996-97, 1998-99, 1999-2000, 2002-03, 2006-07
Προπονητής του μήνα της Πρέμιερ Λιγκ : (21 φορές, που αποτελεί ρεκόρ).
LMA: Προπονητής της χρονιάς 1998-99
LMA: Προπονητής της δεκαετίας του ‘ 90
UEFA – Προπονητής της χρονιάς στο Τσάμπιονς Λιγκ: 1998-99
UEFA – Ομάδα της χρονιάς: 2007
BBC Sports Personality of the Year Lifetime Achievement Award: 2001
BBC Sports Personality of the Year – Καλύτερος προπονητής: 1999
IFFHS Club Coach of the Year: 1999
Football Writers’ Association Tribute Award: 1996
Μετάλλιο Mussabini : 1999
Προπονητής της χρονιάς από το περιοδικό World Soccer Coach of the Year: (3) 1993, 1999, 2007
Professional Footballers’ Association Merit Award: 2007
Onze d’Or Προπονητής της χρονιάς : (2) 1999, 2007
Άλλα βραβεία
BBC Sports Personality of the Year – Βραβείο ομάδας: 1999
Παγκόσμιο Αθλητικό Βραβείο Laureus για την ομάδα της χρονιάς: 2000